Excluses: van uitsluiting naar inclusie

Uitsluiting zit in ons DNA, stelt orthopedagoog, docent en schrijver Beno Schraepen. Over de tijd hebben we met elkaar een aantal redenen bedacht waarom het goed zou zijn om het gesegregeerde onderwijssysteem in stand te houden. Excluses noemt hij die redenen. Over wat veelvoorkomende excluses in het onderwijs zijn en hoe je die weerlegt ging Beno in gesprek met Sanne Spiero tijdens het webinar ‘Excluses: van uitsluiting naar inclusie’.

Veelvoorkomende excluses in het onderwijs

“Excluses zijn een uitvlucht. Een voorwendsel om iemand te excluderen, niet deel te laten nemen en inclusie te weigeren. Dit wordt vaak ingepakt als een verantschuldiging”, zo legt Schraepen zijn definitie uit. Tijdens de webinar bespreken hij en Sanne veelvoorkomende excluses om niet aan de slag te gaan met inclusief onderwijs. Onderverdeeld in drie categorieen: excluses over ‘het beste voor het kind’, excluses om de huidige situatie te beschermen en excluses om je niet verantwoordelijk te hoeven voelen.

Denk hierbij aan excluses zoals:

• Onze kinderen (in het (v)so) zijn heel anders.
• Kinderen die ondersteuning nodig hebben, worden nooit gelukkig in het reguliere onderwijs.
• Kinderen zijn veel (sociaal) veiliger in een aparte klas met soortgenoten.
• Onze leerkrachten kunnen dit er niet bij hebben.
• Werken aan inclusief onderwijs kan alleen maar als Den Haag stappen zet.
• Voor inclusief onderwijs moet je het onderwijs in het onderwijsconcept helemaal anders inrichten, anders kan het niet.

Benieuwd hoe je deze excluses weerlegt?

Kijk de webinar terug. Heb je vragen over de webinar? Stel ze aan Sanne Spiero.

Deelnemers aan het woord

68 beleidsmakers en beslissers van samenwerkingsverbanden, schoolbesturen en gemeenten die bezig zijn met het thema inclusief onderwijs, namen deel aan de webinar. Stuk voor stuk hebben zij hun eigen redenen waarom zij graag aan de slag willen met inclusief onderwijs. In de infographic hieronder lichten wij er acht uit. Klik op de afbeelding om de infographic te vergroten.

“Een reden hoef ik niet te hebben. Inclusie is een waarde. Een diepe vorm van maatschappelijke loyaliteit.” “Door te excluderen kiezen wij welke kinderen elkaar mogen ontmoeten, vrienschappen mogen sluiten en van elkmaar mogen leren. Dit mogen wij toch niet voor kinderen besluiten?” Elk kind heeft recht op onderwijs in de buurt, samen met andere kinderen uit de wijk. Wij moeten leren dit te organiseren, zodat je aan de ondersteuningsbehoefte recht kunt doen.” Er bestaat geen geldige reden om leerlingen buiten te sluiten vanwege een beperking waar zij zelf niet verantwoordelijk voor zijn.

Aan de slag met inclusief onderwijs

Ben jij klaar met excluses en wil je aan de slag met inclusief onderwijs? Wij denken graag met je mee over hoe je dit invult op jouw school, binnen het samenwerkingsverband en in jouw gemeente. Neem contact met ons op.