Het kindcentrum: integraal en inclusief?! ‘Er moet nog een boel geregeld worden.’

18 oktober 2023

Het onderwijs inclusiever maken, dat is de opdracht voor alle scholen in Nederland. Maar hoe doe je dat als integraal kindcentrum (IKC)? Wat betekent het voor de kinderopvang? En wat zijn daarvoor de uitgangspunten en randvoorwaarden? Op die vragen geeft onderzoeker en adviseur Frank Studulski van Sardes antwoord in zijn boek ‘Het kindcentrum: integraal en inclusief?!’, dat op 8 november verschijnt.

De ideale plek voor inclusie

Inclusiever onderwijs richt zich op de school, maar veel scholen werken inmiddels samen met een IKC. Het IKC is bij uitstek een omgeving voor inclusie. Kinderen van nul tot twaalf jaar komen er samen, er zijn al meer verschillende professionals in het gebouw en de mogelijkheid om te schakelen met groepen is aanwezig. Maar er zijn ook uitdagingen. Zo hebben opvang en onderwijs verschillende beleidsgeschiedenissen. “Er is in de wet- en regelgeving niets geregeld voor kinderen met ondersteuningsbehoeften in de kinderopvang”, aldus Frank. “Ook voor de buitenschoolse opvang ontbreekt het aan landelijke richtlijnen.”

Gezamenlijke opgave

Het ontwikkelen van een inclusief IKC vraagt om een overdenking. “Inclusie is een gezamenlijke opgave”, legt Frank uit. “Als je hieraan wilt werken, dan vraagt dat inspanning en afstemming met samenwerkingsverbanden, gemeenten, schoolbesturen, kinderopvangorganisaties, scholen en Jeugdzorg.”

Praktijkvoorbeelden

In de praktijk wordt er al veel samengewerkt en zijn er al diverse IKC’s die zichzelf een ‘inclusief IKC’ noemen. In zijn boek benoemt Frank mooie voorbeelden van gedreven mensen, die hier stap voor stap vorm aan geven. Soms met kleinere initiatieven, soms door bestuurlijke afspraken en fusies tussen opvang en onderwijs.

Vraagteken

Als Frank alles bij elkaar optelt ziet hij prachtige voorbeelden, maar de randvoorwaarden maken de stap naar een inclusief kindcentrum niet gemakkelijk. Een vraagteken in de titel is daarom wel op zijn plaats, vindt hij. “Er moet nog een boel geregeld worden. Zowel binnen de IKC’s zelf, denk bijvoorbeeld aan de huisvesting, als landelijk in de vorm van beleid. Ik hoop dat er een duidelijke regeling komt, waarmee kinderopvangorganisaties en scholen aan de slag kunnen om kinderen met ondersteuningsbehoeften een goede plek te geven.”

Boek bekijken

Vanaf 8 november is het boek ‘Het kindcentrum: integraal en inclusief?!’ te verkrijgen bij SWP Publishing. Nieuwsgierig geworden? Je kunt nu al het inkijkexemplaar downloaden.

Onderzoek: evidence-informed werken in funderend onderwijs

Samenwerken aan de Lokale Educatieve Agenda: een inspirerend voorbeeld uit Oirschot

Denk mee over nieuwe handreiking passende kinderopvang