Het aantal jonge nieuwkomers stijgt al geruime tijd. Gemeenten en onderwijsorganisaties zetten alle zeilen bij om deze groeiende groep een veilige leeromgeving te bieden en een gespecialiseerd aanbod, afgestemd op de individuele ondersteuningsbehoeften. Het blijkt een uitdagende, complexe taak die om een gezamenlijke aanpak op gemeentelijk of regionaal niveau vraagt.
Hoewel men vaak denkt aan kinderen die door migratie nieuw zijn in Nederland, hanteert men tegenwoordig steeds vaker een brede definitie van het begrip ‘nieuwkomer in het onderwijs’. Het gaat dan niet alleen om kinderen die nieuw in Nederland aankomen, maar ook om kinderen die al in Nederland wonen en/of een Nederlands paspoort hebben, maar zonder enige kennis van de Nederlandse taal starten in het onderwijs of de voorschoolse educatie.
De ondersteuning van deze nieuwkomers vergt een gespecialiseerde pedagogisch-didactische aanpak. Op het gebied van taal hebben zij als ‘absolute beginner’ een specifiek aanbod nodig, dat afwijkt van het reguliere aanbod aan kinderen met Nederlands als tweede taal. Ook op sociaal-emotioneel vlak is gespecialiseerde ondersteuning vaak nodig, vanwege de ingrijpende en soms traumatische ervaringen die deze kinderen hebben opgedaan. Zowel in de eerste opvang, als in de jaren daarna, is er behoefte aan extra ondersteuning zodat ze dezelfde onderwijskansen te hebben als hun leeftijdgenootjes.
Het vormgeven, inrichten en organiseren van een passend aanbod voor nieuwkomers is een complexe taak waarin diverse partijen een rol spelen. Zeker in deze tijd waarin het aantal nieuwkomers sterk kan fluctueren voelen partijen de urgentie de aanpak te herijken. Afstemming en heldere afspraken over verantwoordelijkheden, samenwerking en communicatie is nodig om een optimaal aanbod te realiseren. Steeds vaker slaan partijen de handen ineen om tot deze afspraken te komen. De verscheidenheid aan belangen maakt dat een gemeenschappelijk gevoelde verantwoordelijkheid een belangrijke randvoorwaarde is om dit te bereiken. Om te voorkomen dat men hierbij zelf het wiel uit moet vinden, heeft men behoefte aan uitwisseling van ervaringen en inzichten van andere gemeenten of regio’s.
Sardes heeft ervaring in het ondersteunen van gemeenten en besturen die streven naar een gezamenlijk gedragen, goed onderbouwde en toekomstbestendige aanpak van het nieuwkomersonderwijs. Dit kan zijn in de vorm van procesbegeleiding, onderzoek en/of advies. Desgewenst doen we dit samen met andere organisaties, zoals bijvoorbeeld het LOWAN, zodat onze kwaliteiten elkaar versterken.
LOWAN is het landelijke steunpunt dat scholen ondersteunt en adviseert in het eerste opvangonderwijs aan nieuwkomers. De projectsubsidie voor de activiteiten van LOWAN-po eindigt eind 2024 na vijf jaar, waarin de organisatie zich enorm heeft ontwikkeld. Lees nu de eindrapportage.
Op 11 oktober 2023 is de tijdelijke Wet Tijdelijke Nieuwkomersvoorzieningen, de ‘Wet TNV,’ in het onderwijs ingegaan. De Wet TNV biedt in noodsituaties ruimte aan scholen en gemeenten om het nieuwkomersonderwijs anders te organiseren. Dit is het eerste tussenrapport, de nulmeting, van de evaluatie van deze wet.
Lees nu het tweede rapport over de situatie van Oekraïense kinderen in het Nederlandse basisonderwijs en voortgezet onderwijs. Het onderzoek bevat ook een evaluatie van de Wet tijdelijke onderwijsvoorzieningen (Wet TOV).
Migratie is van alle tijden. Vluchtelingen uit de hele wereld en arbeidsmigranten uit de EU vestigen zich in Nederland en hun kinderen gaan hier naar school. Dit roept vragen op voor scholen als: hoe stel je deze leerlingen op hun gemak? Hoe kom je erachter wat een leerling in zijn mars heeft? En wat heeft de nieuwkomersleerling nodig?
In deze brochure, samengesteld door Ithaka ISK en Sardes, wordt ingegaan op de pedagogische en didactische uitdagingen die de begeleiding van nieuwkomersleerlingen vragen.
Aan de hand van voorbeelden uit de praktijk, kennis van beleid en wetenschappelijke inzichten brengt Sardes een publicatie die een langs breekt voor duurzame, regionale oplossingen op het gebied van nieuwkomersonderwijs.
Het organiseren van een passend onderwijsaanbod voor nieuwkomersleerlingen is een complexe taak, waarin diverse partijen een rol spelen. Om handvatten te bieden bij de uitdagingen die dit met zich meebrengt, hebben wij onze kennis over (de organisatie van) kinderopvang en onderwijs voor nieuwkomerskinderen verzameld in deze nieuwsbrief.
Om de kinderopvang enkele handvatten te bieden bij de uitdagingen die dit met zich meebrengt, hebben wij onze kennis over de opvang en ondersteuning van vluchtelingenpeuters en -kinderen verzameld in deze nieuwsbrief.
Om gemeenten enkele handvatten te bieden bij de uitdagingen die dit met zich meebrengt, hebben wij onze kennis over de opvang en ondersteuning van vluchtelingenpeuters en -kinderen verzameld in deze nieuwsbrief.
