De Sardes-Leespluim is een bekroning van kwalitatief goede en veelzijdig bruikbare (prenten)boeken voor jonge kinderen (0-6 jaar). Dit zijn de winnaars van 2018.
Winnaars Leespluim 2018
December
Kerstmis met Boer Boris
Kerstmis met Boer Boris is een bijzonder kerstverhaal met verrassende wendingen. Kerstmis is beslist anders dan anders met de dood en begrafenis van het oudste varken en de geboorte van een kerstbiggetje (kwetsend voor christelijke gelovigen?). Geen versierd huis vol bakluchten en vrolijkheid en geen manden vol cadeaus. De sfeer is heel ingetogen en toch is er ontegenzeggelijk een kerstsfeer in de sfeervolle tekeningen vol details. Het samenkomen bij de boom naast de boerderij en het graf in het kerstbomenbos, de lichtjes en versieringen buiten en in de stal zijn feestelijk en intiem. Het is een emotionele kerst die veel aanknopingspunten biedt voor nog meer bijzondere kerstverhalen van al die verschillende peuters en kleuters in de groep.
November
Krabbel & Nies en de grote kattengriezel
In levendige dialogen, grappige karakteruitwerkingen en herkenbare situaties, locaties en gebeurtenissen worden we deelgenoot van het leven van een groep katten, eksters en twee honden. In korte hoofdstukken volgen we hun dagelijkse beslommeringen, ruzietjes, plagerijen en vriendschappen. Hier en daar zit er een dubbele bodem in de tekst, wat het voor de ouders en andere voorlezers extra leuk maakt. De sfeervolle illustraties brengen de katten en hun karakters in mooie kleurstellingen tot leven.
Oktober
Ik ben een kat!
‘Ik ben een kat.’ Zo stelt de kleine Simon zich voor aan
zijn verbijsterde katachtige soortgenoten. Er volgt een
homerisch gelach. Dat verklaart waarom Simon nogal
verongelijkt op het omslag staat met achter zich de
poten van Leeuw en Jachtluipaard.
Op de eerste dubbele pagina van dit prentenboek kijken
de katachtigen je verbluft aan: grote, verbaasde ogen,
vragende blikken, de mondhoeken wat naar beneden. Je
schrikt er bijna van. De ontlading volgt op de volgende
twee pagina’s, ze lachen zich een bult: wijd
opengesperde bekken met scherpe tanden,
toegeknepen ogen, bijna omvallend van de pret. Erg
aanstekelijk
September
Die Eland is van mij
‘Die eland is van mij’ is een humoristisch boek waar veel mee te lachen is met een groepje oudere peuters en kleuters. De grappige situaties, gezichtsuitdrukkingen van Wilfred en de eland zorgen voor een luchtige sfeer waarin onderwerpen als bezit, dingen delen en het houden van huisdieren vanzelfsprekend ter sprake kunnen komen. Het boek biedt allerlei visuele ontdekkingen (bijvoorbeeld een blauwe draad die door het verhaal loopt!) en mogelijkheden voor verdieping van verhaalbegrip. Samen ‘lezen’ wat er niet staat, kan met oudere kleuters een mooi gesprek over dit heerlijke prentenboek opleveren.
Augustus
Haren vol banaan
Kijk je wel eens in je onderbroek om te controleren of je linker- en rechterbil er nog wel in zitten? Roept je moeder wel eens ‘Kind, wat knap dat je in je bed hebt geplast’? Weet je ook niet altijd wat je met een volle snotsneus moet doen en smeer je het maar in de gordijnen?
De vieze en stoute liedjes van Erik van Os zijn inderdaad lekker vies – alleen al die haren vol banaan, Gatsie! – en stout. Ze staan ook vol handige tips: neem een haai als huisdier en ga alleen op woensdag naar school. En uiteraard ontbreekt ook de nodige poep en pies niet. De toon is duidelijk, vrolijk en ondeugend.
De illustraties van Noëlle Smit sluiten daar mooi bij aan. Ze zijn zo mogelijk nog ondeugender en vrolijker. Vieze kindjes die de boel overhoop halen, op tafels klimmen, boos kijken, in hondenpoep peuren. Hoewel elke tekening een eigen invalshoek heeft, zorgen terugkerende kleuren, huisdieren, paardenstaartjes en appelwangen voor samenhang en een vrolijke sfeer.
Juli
OH! Een boek vol geluid
Zeg eens OH! Zeg eens AH! Zeg WOW!
Dit is een boek vol geluid, maar de geluiden moet je zelf maken. En dat is nou net de lol van dit boek. Het daagt kinderen (en volwassenen) uit zich uit te leveren aan blauwe, rode en gele stippen die variëren in grootte. Bij klein maak je een zacht geluid, bij groot, groter, grootst een volume dat daarbij hoort. Heel spannend om dat met een aantal kinderen te doen! Je speelt met hard en zacht, langzaam en snel, koude bibberstemmen en droevige OH’s.
En dan transformeren de stippen naar andere vormen. Je kunt ze laten praten als robots of ze doen schateren van het lachen. En als je dat allemaal doorstaan hebt en elkaar uitgeput aankijkt, word je verondersteld nog meer geluiden te verzinnen. En daar ga je weer, laat je fantasie de vrije loop en verzint een nieuwe taal. Een feest van kleuren en vormen vormt het sluitstuk van dit grappige boek. Een feest van kleuren en vormen vormt het sluitstuk van dit grappige boek.
Juni
Een huis voor Harry
‘Een huis voor Harry’ is een heerlijk feel good verhaal. Je ontkomt er niet aan volledig met Harry mee te leven en een zucht van verlichting te slaken als hij weer veilig thuis is. De illustraties hebben een fijne penseelvoering, laten veel emoties zien maar overheersen de pagina’s niet. Op die manier kan alle aandacht gaan naar de belevenissen en emoties van Harry. Daardoor vallen ook de leuke details op: de posters waar Harry als vermiste kat op staat, de mooie poort naar het park, al die verschillend gevlekte en gestreepte katten, het nog net zichtbare baasje van Harry op de laatste pagina. Deze details en de begrippen uit de korte teksten nodigen uit om nog lang met jonge peuters na te praten. Wat is verdwalen? Waar kun je allemaal verdwalen of je papa of mama kwijtraken? Wat is hoog en laag, groot en klein, onder en boven? Een aanwinst.
Mei
Kat en Vis
Kat en Vis hebben het leuk samen, het is een gezellig stel. Het verhaaltje waarmee het boek eindigt geeft voedsel aan tal van speculaties. Vis heeft jeuk en wil dat Kat haar krabt en vervolgens zien we een lege kom en een plasje water op de vloer…
Deze korte verhalen met dikwijls een grappige, verrassende uitkomst, lenen zich goed om voor te lezen voor het slapen gaan of om na een intense activiteit even tot rust te komen en met elkaar te lachen om die gekke Kat en Vis of te filosoferen over omgaan met angst, onweer, mogelijkheden en beperkingen. Vooral oudere kleuters zullen de taalvondsten kunnen waarderen en ook willen gaan rijmen na het verhaal ‘Rijmen’.
April
Zaterdag
Zaterdag is in de eerste plaats een heerlijk uitnodigend boek voor alle kinderen om in te bladeren en te kijken en biedt daarnaast talloze aanknopingspunten voor ongedwongen gesprekjes, activiteiten, verzameltafels en vervolgboeken in de kinderopvang, BSO en onderbouw basisonderwijs.
Eindelijk. Het is zaterdag! Wat gaan we doen? Met de seizoenen mee vind je in dit grote, gezellige boek wat er allemaal op zaterdag gebeurt en mogelijk is. We beginnen in de herfst op een voetbalveld waar jongens en meisjes samen spelen. Vaders en moeders kijken naar de wedstrijd, staan wat te kletsen, roepen aanmoedigingen, halen iets te drinken of lopen een rondje met de hond. Maar kijk, daar loopt een loslopende hond het veld op! Zijn baasjes rennen er verschrikt achteraan. Er loopt ook een cowboymeisje met een net met ballen. Het moet niet gekker worden, daar loopt Klein Duimpje, met een bal!
Maart
Het wonder van de appel
Een mooi, duidelijk boek om met jonge en ook wat oudere kinderen te bekijken. De jongsten zijn waarschijnlijk vooral gefascineerd door het verschijnsel pop-up. Kleine vingertjes kunnen heel gemakkelijk de schuifjes uittrekken die stevig zijn verankerd in het dikke karton. Ook de oudere peuters en kleuters vinden dit nog mooi. Zij zullen al iets meer begrijpen van de gang van de seizoenen. En in alle seizoenen inzetbaar met bijvoorbeeld een seizoenstafel met bloesemtakken, appels, aanvullende prentenboeken, een nestkastje buiten, zaadballen voor de vogels. En het wonder komt ieder jaar weer terug.
Februari
Dag poes!
Ook als je niet van poezen houdt is dit een fascinerend boek. In haar bekende kleurrijke stijl tekende Mies van Hout twintig poezen, twintig poezen met een heel eigen uitstraling, dynamiek, karakter. Zelf zegt ze erover: ‘Wat ik leuk vind aan katten is dat ze zich niet aanpassen. Ondanks dat of juist daarom zijn ze zo onweerstaanbaar.
Zowel voor kinderen en volwassenen een boek om dikwijls in te kijken en met een glimlach te lezen en voor te lezen. Steeds weer je intonatie, snelheid en stemvolume aanpassen totdat een melancholische, huiselijke, reflecterende, jagende of eigenzinnige kattensfeer jou en je jonge publiek omhult.
Januari
Het kartonnen kasteel
Een mooi verhaal over vriendschap, jaloezie en het overwinnen ervan zonder dat er een woord aan vuil gemaakt wordt. Een tijdloos verhaal op een idyllische landelijke locatie waar de fantasie alle kanten op kan. Veel om over te praten met jonge kinderen en zeker ook met jongens. Ook leuk om daarna op de Buitenschoolse Opvang, school of thuis aan de slag te gaan met grote dozen.
De tekst heeft weinig woorden, die zijn ook niet nodig, maar de woorden die er staan zijn uitdagend en prikkelend: kippenvelkoud, wolkenkrabberdansers, monstermaakseldozending. Er zijn er vast meer te verzinnen.