Ondersteuningscoördinator Willemdirk van den Berg zag dat sommige leerlingen op Portus Juliana vastliepen. Hij bedacht een oplossing om deze leerlingen binnen de school te houden: een intern Orthopedagogisch en Didactisch Centrum (OPDC). Na vijf jaar was het tijd om het functioneren en de impact van het OPDC in kaart te brengen.
Wat is een intern OPDC?
Een intern OPDC is een tijdelijke onderwijsvoorziening binnen een school, die leerlingen opvangt wanneer ze het reguliere onderwijs niet (volledig) kunnen volgen. Dit kan bijvoorbeeld komen door achterstanden, overprikkeling of behoefte aan individuele begeleiding. Met het intern OPDC wil Portus Juliana ervoor zorgen dat meer leerlingen via het reguliere onderwijs hun diploma behalen.
“Ik zag leerlingen met ADHD of autisme uitvallen waarvan ik dacht dat ze misschien wel naar school zouden blijven komen als ze meer begeleiding zouden krijgen”, vertelt Willemdirk. Zo ontstond het idee voor een intern OPDC. Dit is de tegenhanger van het externe OPDC, waar leerlingen vaak voor langere tijd uit de reguliere onderwijssetting geplaatst worden.
Succes
Al gauw bleek dat veel kinderen op de school behoefte hadden aan een prikkelvrij moment gedurende de dag. “Daarom hebben we een apart lokaal ingericht waar ze gewoon binnen konden lopen.” Het interne OPDC bleek een succes, voor zowel de leerlingen als docenten. “We zien dat we onze leerlingen meer binnen de school kunnen houden, in het kader van passend onderwijs”, legt Willemdirk uit. “Zo voorkomen we onnodige afstroom naar het speciaal onderwijs. Dat is een groot winstpunt.”
Leerlingen voor wie doorstroom naar het VSO de juiste keuze is, kunnen tijdens de wachttijd het OPDC blijven gebruiken. “Dit voorkomt dat ze thuis komen te zitten, wat een groot probleem is in het onderwijs.”
Borging
Om de successen te waarborgen en de werkwijze te verbeteren, besloot Willemdirk een onderzoek te laten uitvoeren. “Ik wilde onze resultaten wetenschappelijk onderbouwen,” legt hij uit. “Het is ook een spiegel voor onszelf: doen we de juiste dingen? Wat kan er beter?” Tijdens het onderzoek werd duidelijk dat veel belangrijke zaken nog niet op papier stonden. “Het onderzoek dwong ons om dit vast te leggen. Dit is essentieel voor de borging en kwaliteit.”
Kennisdeling
Ook andere vestigingen binnen de scholengroep hebben interesse in het opzetten van een intern OPDC. Want Portus Juliana heeft uitbreidingsplannen. Het VMBO groeit en er komt een HAVO-afdeling bij, waarvoor in de nieuwe gebouwen al twee lokalen voor een intern OPDC zijn gereserveerd. “Ik heb het onderzoeksrapport van Sardes gebruikt om te laten zien hoe wij het hebben aangepakt en welke lessen we hebben geleerd. Andere scholen kunnen hiervan profiteren”, vertelt Willemdirk.
Daarnaast is de Portus Scholengroep gestart met een nieuwe voorziening die thuiszitters weer in het schoolproces moet krijgen. “Dit is een zwaardere variant van ons interne OPDC en is een belangrijke stap in de aanpak van het thuiszittersprobleem”, aldus Willemdirk.
10 praktische tips voor het opstarten van een intern OPDC
Op basis van de ervaringen van Portus Juliana, ontwikkelde Sardes een overzicht met 10 praktische tips voor scholen die een intern OPDC willen opzetten:
1. Werk met een klein team met verschillende kwaliteiten.
2. Begin meteen met een goede opbouw van dossiers.
3. Zorg voor stabiele financiering.
4. Zorg voor draagvlak binnen de school en steun van de directie.
5. Baken de doelgroep helder af.
6. Ontwikkel een (levende) visie op het OPDC.
7. Zorg dat het OPDC ingebed wordt in de school.
8. Schrijf jaarverslagen voor verantwoording en evaluatie.
9. Zorg voor een balans tussen pedagogische en didactische ondersteuning.
10. Kies faciliteiten die passen bij de behoeften van de leerlingen.
